Ana Sayfa DIŞ POLİTİKA, TARİH 11 Şubat 2020

Hataylılardan Mustafa Akıncı’ya haddini bildiren tarihi bir cevap

Türkiye’ye bağlanmayı ‘korkunç’ olarak nitelendiren KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, ‘Asla bir Tayfur Sökmen olamayacağım’ açıklamasına Hatay Dernekler Platformu’ndan tarihi ve çok sert bir cevap geldi…

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, İngiliz gazetesi The Guardian’a verdiği röportajda: “Türkiye’ye bağlanmayı ‘korkunç’ olarak nitelendiriyorum” açıklamasında bulundu. Bu açıklamadan sonra Mustafa Akıncı’ya tepkiler çığ gibi büyüdü. Bir tepki de İstanbul Hataylılar Platformu’ndan geldi.

Platform Sözcüsü Av. Mehmet Denizoğlu ve beraberindeki üyelerle Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen’in Zincirlikuyu Mezarlığındaki kabri başında merhumu Kur’an-ı Kerim tilaveti ve dualarla yad ettikten sonra Galatasaray Postanesi önünde basın açıklaması yaparak tepkileri sert bir şekilde dile getirdiler. Basın açıklamasının ardından tarihi okuyup öğrenmesi için Mustafa Akıncı’ya “Tayfur Sökmen ve Hatay Devleti” adlı kitabı posta yoluyla gönderdiler.

HATAY VE HATAYLILAR HAKKINDA HATAYA DÜŞME

İstanbul Hataylılar Platformu Sözcüsü Av. Mehmet Denizoğlu yaptığı basın açıklamasında, “Sayın Akıncı! Hatay ve Hataylılar hakkında ‘hataya düşme’ diyoruz. Hatay Cumhurbaşkanımız Tayfur Sökmen bir Türkmen Aşiretinden çıkarak Türk ve Müslüman ahaliyi bir araya getirip 17. Türk Devleti olan Hatay devletini kurmuştur. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Paşa ile hep irtibatta kalmış, Suriye himayesinde ve Fransa mandasında bir devlet olmaktansa büyük Türkiye Cumhuriyeti’ne katılmıştır. Gazi Mustafa Kemal Paşa çok hasta olduğu halde Fransızlara ve tüm dünyaya karşı “40 yıllık Türk yurdu düşman elinde esir kalamaz” diyerek Hatay’ın bağımsızlığının fitilini ateşlemiştir. Sayın Akıncı, Tayfur Sökmen Cumhurbaşkanımızın büyük devlet adamlığı ve ferasetinin önemi en çok bugünlerde hissedilmektedir. Hatay’ın yanı başında bulunan İdlib’te yaşanan vahşet ve insanlık dramı ortadadır. Türkiye Cumhuriyetinin bir parçası olmak, bir ili olmak Hatay ve Hataylılar için bir onurdur. Şehitlerimizin kemiklerini sızlatan bu açıklamanızdan ötürü önce Sayın Cumhurbaşkanımız Tayfur Sökmen’in manevi şahsiyetinden, ailesinden, Hataylılardan ve Yüce Türk Milletinden özür dilemenizi bekliyoruz.”

TAYFUR SÖKMEN KİMDİR?

1892 yılında Gaziantep´te doğdu. Kırıkhan Rüştiyesi´ni bitirdikten sonra özel eğitim gördü. I. Dünya Savaşı´nda istihbarat görevlerinde çalıştı. İskenderun sancağındaki Fransız işgaline karşı direniş hareketinin örgütlenmesinde öncülük yaptı. 20 Ekim 1921´de TBMM Hükümeti ile Fransa arasında imzalanan Ankara Antlaşması´yla İskenderun sancağı, Fransız mandası altındaki Suriye´ye özerk bir yönetim birimi olarak bağlandı. Fransız manda yönetimi Arapları ve Hristiyanları kayıran bir tutum izleyince direniş yeniden başladı. Tayfur Sökmen, gıyabında ölüm cezasına çarptırılınca Adana´ya kaçtı. 1924-26 arasında Viyana´da kalan Tayfur Sökmen, Hariciye Vekaleti’nin girişimiyle Fransa´dan İskenderun sancağına giriş izni aldı. Buna rağmen baskıya uğradı ve 1927´den sonra Gaziantep, Adana ve İstanbul´da yaşamak zorunda kaldı.

1935´te Antalya bağımsız milletvekili seçilerek TBMM´ye girdi. 1936´da Fransa´nın Suriye ve Lübnan´a bağımsızlık vermesi üzerine, Türkiye, İskenderun sancağını da bağımsızlığa kavuşturmak için girişimlere başladı. Ocak 1937´de İskenderun sancağına, dışişlerinde Suriye´ye bağlı, ama kendi anayasasıyla yönetilen yarı bir sancak statüsü tanındı. Sancağının adı da Hatay olarak değiştirildi. Aynı yıl Türkiye´nin verdiği nota üzerine Fransa sorunun Milletler Cemiyeti´nde çözülmesini istedi. Uluslararası koşulların da dayatması sonucunda varılan anlaşmayla, Milletler Cemiyeti 19 Mayıs 1937´de Hatay için bir anayasa kabul etti. Uzun süren görüşmelerden sonra, Türk ve Fransızlardan oluşan bir kurulun gözetiminde Hatay Cumhuriyeti´nin kurulduğunu ilan etti. Cumhurbaşkanlığına da Tayfur Sökmen´i seçti. Hatay Cumhuriyeti, 29 Haziran 1939´da Millet Meclisi kararıyla Türkiye Cumhuriyetine katıldı. Cumhurbaşkanlığı görevi sona eren Sökmen, 1950´ye kadar Antalya, 1950-54´de Hatay milletvekili olarak TBMM´de yer aldı. 1969´da kontenjan senatörü olarak Cumhuriyet Senatosu´na girdi. 1975´te siyasi hayattan çekildi. Tayfur Sökmen, 1980 yılında İstanbul´da vefat etti.

Suriye’deki Fransız mandasına bağlı Hatay Cumhuriyeti’nin 1939’da referandumla Türkiye’ye bağlanmasını kabul etti.

selyus