Gelecek-Saadet Partileri Grup Başkanvekili ve İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri’nin ardından deprem bölgelerindeki çalışmaların son durumu hakkında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’nin yanıtlaması üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) soru önergesi verdi.
Şahin, önergesinde, 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan Kahramanmaraş Depremleri’nin ülkenin tarihindeki en büyük felaketlerden biri olduğunu vurgulayarak, 11 ilde büyük can ve mal kaybının yaşandığını dile getirdi. Depremin ardından ülkede büyük bir dayanışma örneği sergilendiğini belirten Şahin, iktidardan muhalefete, sivil toplum kuruluşlarından, yerel yönetimlere kadar her kesimin deprem bölgesine yardım ettiğini ifade etti.
Ancak, Kahramanmaraş Depremleri’nin birinci yılını geride bırakırken bile, bölgedeki çalışmaların yeterli seviyede olmadığını savundu. 25 Ağustos-2 Eylül 2023 tarihleri arasındaki 9 günlük ziyaretlerin sonucunda kendisi tarafından oluşturulan Deprem Bölgesi Gözlem Raporu’nda, bölgedeki eksikliklerin detaylı bir şekilde ortaya konulduğunu aktaran Şahin, bu raporun Bakanlık ve kamuoyu ile paylaşıldığını da belirtti.
Deprem bölgesinin en önemli sorununun barınma ihtiyacı olduğuna dikkat çeken Şahin, Cumhurbaşkanı’nın “bize 1 yıl müsaade edin” şeklindeki açıklamasına rağmen, deprem konutlarının yetersiz olduğunu ve mağduriyeti gidermeye yetmediğini ifade etti. Ayrıca, konteyner ihtiyacının devam ettiğini, bazı vatandaşların henüz dahi çadırlarda yaşadığını, ağır hasarlı binaların yıkılmadığını ve eğitim faaliyetlerinde aksamalar yaşandığını belirtti.
Şahin, bölgedeki yaşam koşullarını olumsuz etkileyen sorunların çözümü için doğru, etkin ve kararlı bir planlamaya ihtiyaç olduğunu vurguladı.
İşte Şahin’in soru önergesi:
Türkiye, 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş Depremleri ile tarihimizin en büyük deprem kayıplarından birisini yaşamıştır. Depremde 11 ilimizde büyük bir can ve mal kaybı olmuştur. Deprem sonrasında ülkemizde büyük bir dayanışma örneği yaşanmıştır. İktidarından muhalefetine, sivil toplum kuruluşlarından yerel yönetimlere kadar herkes deprem bölgesinin yardımına koşmuştur. Depremin ortaya çıkardığı maddi ve manevi zararların hızlı bir şekilde giderilmesi devletimizin önemli bir görevidir.
Kahramanmaraş Depremlerinin birinci yılını geride bırakırken, bölgenin yaraları sarılmaya çalışılsa da, bu çalışmaların yeterli seviyede olmadığı görülmektedir. Tarafımızca 25 Ağustos- 2 Eylül 2023 tarihlerinde 9 günlük bir ziyaret gerçekleştirilmiştir. Bu ziyaretlerde deprem bölgesinin eksikleri yakından takip edilmiş ve bölgenin son durumu hakkında kapsamlı bir rapor oluşturularak bu rapor bakanlığınız, diğer yetkililer ve kamuoyu ile paylaşılmıştır.
Hiç şüphesiz ki; deprem bölgesinin en önemli sorunu barınma ihtiyacıdır. Sayın Cumhurbaşkanımızın da bu ihtiyacın çözümü için ‘bize 1 yıl müsaade edin’ şeklinde kamuoyuna dönük bir açıklaması olmuştur. Geldiğimiz noktada hükümet tarafından her ne kadar da böyle bir açıklama yapılmış olsa da; bu ihtiyacın karşılanması amacıyla yapılan toplu konutların yetersiz olduğu açıkça görülmektedir. Teslim edilen konut sayısı çok az oranda vatandaşımızın mağduriyetini giderecek seviyede kalmıştır. Toplu konutların hızlı bir şekilde yapılmasının ve vatandaşların barınma ihtiyacının karşılanmasının sağlanması amacıyla doğru, etkin ve kararlı bir planlamaya ihtiyaç vardır.
Ayrıca “bölgede halen konteynere ihtiyaç duyulduğu, bazı vatandaşlarımızın halen çadırlarda yaşadığı, ağır hasarlı binaların önemli bir bölümünün halen yıkılmadığı, hafriyat kaldırma işleminde tercih edilen yerinde ayrışma sorununun büyük zararları olduğu, eğitim faaliyetlerinde aksamalar olduğu, şehirlerde içme suyu sorununun olduğu ve bu sorunun beraberinde sağlık sorunlarını getirdiği, ticari hayatın canlandırılması gerektiği, bunun için farklı teşviklerle bölgedeki esnafın desteklenmesinin önem arz ettiği, şehirde elektrik ve GSM hatları kesintisi sorunların yaşandığı ve durumun yaşam koşullarını olumsuz olarak etkilediği” önemli tespitlerimizdir.
Bu bağlamda;
1) Deprem Bölgesi için 2024 yılı bütçesinden ne kadar pay ayrılmıştır? Bu bütçenin illerimize göre dağılımı nasıldır?
2) Kahramanmaraş Depremleri sonucunda konut ihtiyacı oluşan depremzede vatandaşımız sayısı kaçtır?
3) Deprem Bölgesinde TOKİ tarafından bugüne kadar kaç adet bağımsız bölüm dairenin ya da köy evinin inşaatı tamamlanmıştır?
4) Kaç depremzede vatandaşımıza konut teslimi yapılmıştır? Bu teslimatın illerimize göre dağılımı nasıldır?
5) Vatandaşlarımızın tamamının konut sorununun çözümü için Bakanlığınızın bir takvim planlaması var mıdır? Varsa deprem bölgesinde konut tesliminin tamamlanması için öngörülen tarih nedir?
6) Bölgede şu anda konteynerde yaşayan depremzede vatandaşımız sayısı kaçtır? Halen ihtiyaç duyulan konteyner sayısı kaçtır?
7) Bölgede halen çadırlarda yaşayan depremzede vatandaşımız var mıdır?
8) Bölgedeki eğitim faaliyetleri yeterli seviyede midir? Eğitim imkanı oluşturulamayan konteyner kent var mıdır?
9) Deprem bölgesindeki şehirlerimizde yaşanan içme suyu sorununun ve bu sorunun ortaya çıkardığı sağlık sorunlarının çözümü için nasıl tedbirler alınmaktadır?
10) Ağır hasarlı binaların yıkılması işlemleri hangi seviyededir?
11) Hafriyat kaldırma süresinde kullanılan yerinde ayrışma uygulamasına hangi kurum tarafından izin verilmektedir? Yerinde ayrışma sorununun ortaya çıkardığı zararların önlenmesi amacıyla alınan bir tedbir planlaması var mıdır?
12) Ticari hayatın canlandırılması yönünde bakanlığınızın bir planlaması ya da çalışması var mıdır? Bu konuda esnafımız için teşvikler düşünülmekte midir?
